Бүресарай

Авылга XVIII йөзнең икенче яртысында нигез салына. Революциягә кадәрге чыганакларда Буранчай-Елга, Бирюсарай, Буранчишмә исемнәре белән дә билгеле.

1860 елларга кадәр халкы дәүләт крәстияннәре катлавына керә (элеккеге ясаклы крәстияннәр). Бу чорда халкының төп шөгыле – игенчелек, терлекчелек һәм яшелчәчелек (суган үстергәннәр), умартачылык, агач савыт-саба, көпчәк ясау, олаучылык таралган була.

XX йөз башында чиркәү-приход мәктәбе, су белән эшли торган җәмәгать тегермәне, бакалея, икмәк саклау һәм сату кибете була.

Бу чорда авыл җәмәгатенең имана җире 1037 дисәтинә тәшкил итә.

1912−1913 еллардагы хуҗалык санын исәпкә алу мәгълүматларына караганда, авылдагы 97 хуҗалыкның 20 сендә ат бөтенләй юк, 72 се – бер, ике, 5 хуҗалык өч һәм күбрәк тә эш аты тота; 1007 баш мөгезле эре һәм башка терлек, 238 бал корты оясы теркәлгән.

Авыл Иске Тәкмәк авылының Троица чиркәве приходына карый.

Авыл халкы 1920 елгы «сәнәкчеләр» фетнәсендә актив катнаша.

1920 елга кадәр авыл Уфа губернасының Минзәлә өязе Тәкмәк волостена керә. 1920 елдан − ТАССРның Минзәлә, 1921 елдан Чаллы кантоны составында.

1930 елның 10 августыннан – Ширәмәт, 1935елның 10 февраленнән – Зәй, 1963 елның 1 февраленнән – Чаллы, 1972 елның 1 ноябреннән – Зәй районында.

Хәзер Аксар авыл җирлеге составына керә.

1929−1930 елларда “Красный передовик” колхозы оештырыла (1951 елдан зурайтыла, үзәк утары Иске Тәкмәк авылында); 1959 елдан − зурайтылган XXI партия съезды исемендәге колхоз (Аксар авылы), 1998 елдан − “Нур” авыл хуҗалыгы җитештерү кооперативы, 2001 елдан “Зәй азык-төлек компаниясе” агрофирмасы составында, 2006 елдан “Зәй” агрофирмасы бүлекчәсе (кырчылык, терлекчелек).

Төзекләндерелгән чишмә бар.

Полковник, “Октябрьские зори” китабы (Мәскәү, 1962) авторы А.Ф.Фёдоровның (1891−?) тормышы һәм эшчәнлеге Бүре-Сарай авылы белән бәйле, ул XX йөз башында җирле мәктәптә укыта.

1859 елда – 261,
1870 елда – 273,
1884 елда – 622,
1913 елда – 592,
1926 елда – 487,
1938 елда – 474,
1958 елда – 299,
1970 елда – 173,
1979 елда – 211,
1989 елда – 101,
2002 елда – 86,
2010 елда – 61,
2017 елда – 57 кеше (руслар – 92%, татарлар – 7%).