- РУС
- ТАТ
Татарстанның Әгерҗе районындагы авыл. Әгерҗе шәһәреннән 40 км көньяктарак, Бәркләт елгасы буенда урнашкан
XVI йөздә нигез салына. 1646 елдан татар алпавытлары Яушевлар биләмәсе буларак мәгълүм.
1861 елга кадәр халкы дәүләт крәстияннәре, асаба-башкортлар һәм типтәрләр катлавына бүленә. Бу чорда халкының төп шөгыле – игенчелек, терлекчелек, шулай ук сәүдә эше, сумала кайнату, чыпта сугу, киез-киез итек басу, күн эшкәртү, кәсепчелеге тарала.
1855 елгы мәгълүматлар буенча, авылда 1840 елда мәктәп ачыла.
XX йөз башында авылда 3 мәчет, 2 мәдрәсә (шуларның берсе 1790 елдан мәгълүм), земство рус-татар мәктәбе (1910 еллар), 12 су һәм җил тегермәне була.
Бу чорда авыл җәмәгатенең имана җире 864,5 дисәтинә тәшкил итә.
1919 елга кадәр авыл – Вятка, 1919 елдан – Казан, 1920 елдан – Вятка губернасының Алабуга өязе Көчек волостенда. 1921 елның гыйнварыннан – ТАССРның Алабуга (июньгә кадәр өяз), декабреннән – Әгерҗе, 1924 елдан – Алабуга кантонында. 1927 елның 14 февраленнән – Әгерҗе, 1963 елның 1 февраленнән – Алабуга, 1964 елның 4 мартыннан Әгерҗе районында.
Хәзер Көчек авыл җирлеге үзәге.
1919–1930 елларда территориясе “Яңа Көчек” дип атала, ә Югары Көчек “Чулпан” дип йөртелә. 1950 елда авыллар Түбән Көчек итеп берләштерелә.
1938 елда “Красный Маяк” колхозы оештырыла. 1969 елда аның составына “Ильичёвка” колхозы (Варкләд-Бодья авылы) кертеп, “Родина” колхозы оештырыла, 1994–2002 елларда “Иркен” авыл хуҗалыгы җитештерү кооперативы.
Халкы күбесенчә “Ак Барс – Әгерҗе” агрофирмасы” җаваплылыгы чикләнгән җәмгыятендә һәм крәстиян-фермер хуҗалыкларында эшли, кырчылык, терлекчелек, яшелчә үстерү белән шөгыльләнә.
1929 елда башлангыч мәктәп ачыла, 1932 елда – җидееллык, 1961 елда – сигезьеллык, 1977 елда урта мәктәп (яңа бина төзелә) итеп үзгәртелә. 1990 елга кадәр – мәктәптә Варкләд- Бодья, Варкләд (Әрем), Наҗар, Чишмә, Бәзәкә, Рус Шаршадысы, 2007 елдан Татар Шаршадысы, Сәхрә авыллары балалары укый.
Авылда балалар бакчасы, клуб, китапханә, фельдшер-акушерлык пункты, мәчет (1990 елдан) бар.
Авыл территориясендә бай крәстиян Х.Саттаровның ике катлы йорты – XX йөз башы архитектура истәлеге һәм 1890 елларда төзелгән мәчет бинасы сакланган.
М.А.Аскалиева (1940 елда туган) – “Почет билгесе”, Халыклар дуслыгы орденнары кавалеры, Советлар Союзы Коммунистлар партиясенең XXVII съезды делегаты;
Х.М.Закиров (1942 елда туган) – язучы, ТР Журналистлар берлеге әгъзасы, “Арчалылар Бөек Ватан сугышында” китабы авторы;
Р.Ф.Сәетов (1952–2002) – административ-хуҗалык эшлеклесе, Әгерҗе муниципаль районы башлыгы (2000–2002 елларда).
Ф.Н.Хәкимова (1948 елда туган) – журналист, ТР Журналистлар берлеге әгъзасы.
1859 елда – 1063,
1920 елда – 1594,
1926 елда – 1387,
1938 елда – 1138,
1958 елда – 864,
1970 елда – 915,
1989 елда – 769,
2002 елда – 663,
2015 елда – 685 кеше (татарлар).
Вы используете устаревшую версию браузера.
Для корректного отображения сайта обновите браузер.