- РУС
- ТАТ
генерал-полковник (1943 ел), Советлар Союзы Герое (1945 елның 6 апреле)
1896 елның 30 ноябре (12 декабре), Уфа губернасы, Минзәлә өязе Матвеевка авылы – 1951 елның 24 августы, Самара шәһәре.
Татар милләтеннән.
Өлкән командирлар составы (1925 ел), «Выстрел» (1927 ел) курсларын, Мәскәүдәге М.В.Фрунзе исемендәге Хәрби академияне (1932 ел) тәмамлый.
Беренче бөтендөнья сугышында өлкән унтер-офицер.
1917 елдан Кызыл Армиядә.
Гражданнар сугышында Көнчыгыш һәм Көнбатыш фронтларда рота, батальон, полк белән җитәкчелек итә, Н.И.Махноның Крәстияннәр армиясенә, Урта Азиядә баш күтәргән милли частьләргә каршы сугышларда катнаша.
1925–1926 елларда – Монголия Халык армиясендә инструктор.
1927 елдан укчы полк командиры ярдәмчесе.
1933–1939 елларда Мәскәү хәрби пехота мәктәбе штабы башлыгы, укчы дивизия штабы башлыгы, соңрак – командиры.
1939 елдан – Калинин, 1940 елдан Идел буе хәрби округлары штаб башлыгы.
Бөек Ватан сугышында 21 нче армиянең штаб башлыгы (1941 елның июль – сентябре) һәм командующие (1941 елның августы, 1941 елның октябре – 1942 елның июне), Сталинград фронты командующие (1942 елның 23 июле – 12 августы), 33 нче (1942 елның октябре – 1944 елның марты) һәм 3 нче (1944 елның апреле – 1945 елның мае) гвардия армияләре командующие.
Көнбатыш һәм Көньяк-Көнбатыш фронтларда, Сталинград сугышында (1942–1943 еллар), Ржев-Вязьма, Спас-Демен, Смоленск, Берлин, Прага (1945 ел) операцияләрендә катнаша.
1945–1947 елларда Идел буе хәрби округы командующие.
1946–1950 елларда СССР Югары Совет депутаты.
Ике Ленин ордены, өч Кызыл Байрак, өч 1 нче дәрәҗә Суворов, 1 нче дәрәҗә Кутузов, Кызыл Йолдыз орденнары, медальләр һәм чит ил орденнары белән бүләкләнә.
Аның исеме Минзәләдәге бер урамга бирелә.
Гаепсезгә репрессияләнә (1947 ел), үлгәннән соң аклана.
Герои Советского Союза — наши земляки. Казань, 1982. Кн. 1.
Автор – М.В.Гордова
Вы используете устаревшую версию браузера.
Для корректного отображения сайта обновите браузер.