- РУС
- ТАТ
(Knautia), төймәбаш, төкчәлеләр семьялыгыннан бер-, ике- һәм күпьеллык үләнчел үсемлекләр ыругы
50 гә якын төре билгеле, Евразия һәм Төньяк Африканың уртача поясында, әмма, башлыча, Урта Диңгез буенда таралганнар. ТР территориясендә 2 төре бар. Кыргый тупыйбаш (K. arvensis) барлык районнарда, татар тупыйбашы (K. tatarica) — Көнбатыш Кама аръягында һәм бик сирәк Идел алдында очрый.
15–200 см биеклектәге үсемлек. Сабагы туры, өске өлешендә аз гына ботаклы, чәнечкеле төкчәләр б-н капланганлыктан каты. Яфраклары каурыйсыман бүленмә, сирәк кенә бөтен. Чәчәкләре вак, ак, алсу яки сары төстә, кәрзиннәргә җыйналган; җимеше — элпәле читле орлыкча. Июль–августта чәчәк ата. Җимешләре август–сентябрьдә өлгерә. Орлыктан үрчи.
Кыргый тупыйбаш — баллы, татар тупыйбашы — декоратив үсемлек.
Халык медицинасында кыргый тупыйбашның җир өсте өлешләре хроник тире авыруларыннан һәм бронхит вакытында какырык куптару чарасы буларак кулланыла.
Татар тупыйбашы ТРның Кызыл китабына кертелгән (2006).
Кыргый тупыйбаш
Вы используете устаревшую версию браузера.
Для корректного отображения сайта обновите браузер.