50 дән артык (башка мәгълүматлар буенча якынча 200) төре билгеле, Төньяк ярымшарда таралганнар.

ТР территориясендә бер төре – ике яфраклы төн миләүшәсе (P. bifolia) үсә; барлык (ешрак – көньяк) районнарда зур булмаган төркемнәрдә очрый. Урман аланнарында, куаклыкларда үсә.

25-40 см биеклектәге күпьеллык үсемлек. Тамыры бүлбесыман. Сабагы киң эллипс формасында яхшы үскән 2 яфраклы. Чәчәкләре ак, вак, цилиндрсыман чук чәчәк төркемендә, төнгә һәм яңгыр алдыннан көчәюче хуш исле. Җимеше – бик күп вак орлыклы тартмачык. 6-8 ел үскәннән соң гына, май ахыры – июньдә чәчәк ата. Орлыклары июнь-августта өлгерә. Орлыктан һәм вегетатив юл белән үрчи.

Медицинада «салеп» дип йөртелүче киптерелгән яшь тамыр-бүлбеләрен кулланалар. Составында лайла, крахмал, шикәр, аксым һәм башка матдәләр бар.

Тамыр-бүлбеләрдән ясалган дарулар агуланганда, хроник гастрит, ашказаны һәм уникеилле эчәк җәрәхәте авыруларын дәвалау чарасы буларак кулланыла.

Декоратив, баллы үсемлек.

ТРның Кызыл китабына кертелгән

Татарлар турында

Халык музыкасы
Тукай Габдулла
Урманче Бакый
Казан татарлары