2 төре билгеле, Евразиядә һәм Төньяк Африкада таралганнар.

ТР территориясендә бер төре – себеркәчле чыпчык орлыгы (N. paniculata) бар, барлык районнарда да очрый. Кырларда, далаланган сөзәклекләрдә, тимер юл, юл буйларында үсә.

15-50 см биеклектәге үсемлек. Сабагы туры, өске өлеше тармаклы, куе кырпулы. Сабак яфраклары чиратлашкан, утырма, озынча ланцетсыман, төбендә уксыман. Чәчәкләре вак, алтынсыман сары, чук чәчәк төркемнәрендә. Җимеше – берорлыклы ачылмаучан шарсыман кузакчык. Май-июньдә чәчәк ата. Җимешләре июль-августта өлгерә. Орлыктан үрчи.

Тамырында флавоноид, майлар бар.

Халык медицинасында үләненең сулы төнәтмәсе талак авырулары вакытында кулланыла; яңа өзелгән яфракларын җәрәхәтләргә, шешләргә куялар.

Чүп үләне.

Татарлар турында

Әмирхан Фатих