Яңа Ырга

1710 елдан мәгълүм. Революциягә кадәрге чыганакларда Түбән Тулуш буларак та искә алына.

1860 елларга кадәр халкы дәүләт крәстияннары катлавына керә. Бу чорда халкының төп шөгыльләре – игенчелек һәм терлекчелек.

XX йөз башында мәчет, 2 вак-төякләр кибете эшли. Авыл җәмәгатенең имана җире 607 дисәтинә тәшкил итә.

1920 елга кадәр авыл Казан губернасының Лаеш өязе Зюзино волостена керә. 1920 елдан – ТАССРның Лаеш кантонында. 1927 елның 14 февраленнән – Балык Бистәсе, 1944 елның 19 февраленнән – Солтан районында. 1946 елның 5 апреленнән – Корноухово, 1954 елның 19 ноябреннән – Балык Бистәсе, 1963 елның 1 февраленнән – Питрәч, 1965 елның 12 гыйнварыннан – Балык Бистәсе районында.

Хәзер – Югары Ырга авыл җирлегендә.

1956 елгы мәгълүматлар буенча, авылда – «Ярыш» колхозы, 1957 елдан – «Халыкара эшчеләр теләктәшлеге» совхозы («Международная рабочая солидарность», үзәге – Корноухово авылы; аңа шулай ук Зюзино, Наумовка, Югары Ырга, Шетнево Чирмешән, хәзер инде юкка чыккан Авдеевка, Брёхово, Дзержинка, Новосёлки, Хвостово авыллары керә), 1963, 1966 елгы мәгълүматлар буенча – «Корноуховский» совхозы, 1968 елдан – шул ук исемдәге нәселле терлек совхозы, 1993–1998 елларда «Ырга» совхозы (хуҗалык кырчылык, сөт терлекчелеге белән шөгыльләнә) эшли.

1917–2008 елларда башлангыч мәктәп эшли.

Клуб (бинасы 1968 елда төзелә), фельдшер-акушерлык пункты (2015 елдан), мәчет (1995 елдан), төзекләндерелгән «Нурый чишмәсе» бар.

Авыл тирәсендә археология истәлеге – Яңа Ырга авыллыгы (Алтын Урда чоры) табыла.

К.И.Төхвәтова (1941 елда туган) – савымчы, Ленин ордены кавалеры;

Р.К.Хәйретдинова (1928–2018) – актриса, ТАССРның халык, РСФСРның атказанган артисты.

1782 елда – 29 ир-ат;
1859 елда – 282,
1897 елда – 470,
1908 елда – 542,
1920 елда – 578,
1926 елда – 526,
1949 елда – 504,
1958 елда – 494,
1970 елда – 498,
1989 елда – 296,
2002 елда – 227,
2010 елда – 176,
2020 елда – 170 кеше (татарлар).