10 төре билгеле, Төньяк ярымшарның уртача поясында таралганнар. ТР территориясендә бер төре — черки шәрә бизлеге (G. conopsea) бар. Кама аръягында һәм Идел алдында очрый. Урманлы аланнарда, болыннарда, сазлык кырыйларында үсә.

30–70 см биеклектәге үсемлек, бармак-көрәксыман тамыр бүлбеле. Яфраклары кыяк-ланцетсыман. Чәчәкләре аксыл- яки алсу-кызыл, җиңелчә канәфер исле, күп чәчәкле куе башакка җыйналган. Җимеше — тартмачык. Июнь–июльдә чәчәк ата. Июльдә җимеш бирә. Орлыктан үрчи.

Дару үсемлеге. Киптерелгән яшь бүлбеләре ашказаны-эчәк тракты авырулары вакытында бөрештергеч һәм эч йомшарту чарасы буларак, үт куыгы ялкынсынганда, агуланган очракта файдаланыла.

Декоратив үсемлек.

ТРның Кызыл китабына кертелгән.

Черки шәрә бизлеге

Татарлар турында

Бохараев Равил Рәис улы
Урманче Бакый
Халык музыкасы
Әмирхан Фатих