Иске Пәлчикәү

Авылга XVII йөз ахыры – XVIII йөз башында нигез салына. Революциягә кадәрге чыганакларда Лебяжье, Николаевское исемнәре белән дә билгеле.

1861 елгы реформага кадәр халкы крепостной крәстияннәр катлавына керә (алпавыт Чекаловлар, XIX йөз башыннан – аларның варислары Пальчиковлар карамагында), шулай ук 30% тирәсе крәстиян ирекле игенчеләр итеп күчерелә. Бу чорда халкының төп шөгыле – игенчелек һәм терлекчелек, умартачылык, мичкә, көпчәк ясау, тимерчелек кәсепчелеге таралган була.

Халкы 1773–1775 еллардагы Крәстияннәр сугышында Е.И.Пугачёв ягында актив сугыша.

1745 елда (башка мәгълүматлар буенча − 1794 елда) агачтан Николай Чудотворец чиркәве төзелә. 1858 елда тузган чиркәү урынына, В.Г.Пальчиков акчасына агачтан яңа Преподобный Сергий Радонежский янкормасы белән Никола чиркәве салына (сакланмаган).

1870 елда чиркәү-приход мәктәбе ачыла, 1875 елда – земство мәктәбе (1883 елда 28 ир бала һәм 8 кыз бала укый).

XX йөз башында шулай ук май язу заводы, 2 вак-төякләр, икмәк саклау һәм сату кибетләре эшли. Бу чорда авыл җәмәгатенең имана җире 657 дисәтинә тәшкил итә.

1912−1913 еллардагы хуҗалык санын исәпкә алу мәгълүматларына караганда, 130 хуҗалыкның 38 ендә ат юк, 91 е − бер, ике, 1 хуҗалык өч һәм күбрәк эш аты тота. 12 хуҗалык вак һөнәрчелек кәсепчелеге белән шөгыльләнә.

Гражданнар сугышы елларында җирле крәстияннәрнең бер өлеше 1920 елдагы “сәнәкчеләр” фетнәсендә катнаша.

1920 елга кадәр авыл Уфа губернасы Минзәлә өязе Токмак волостена керә. 1920 елдан ТАССРның Минзәлә районы, 1921 елдан –Чаллы кантоны составында. 1930 елның 10 августыннан – Ширәмәт, 1935 елның 10 февраленнән – Зәй, 1963 елның 1 февраленнән – Чаллы, 1972 елның 1 ноябреннән Зәй районнарында.

Хәзер Югары Шепкә авыл җирлеге составына керә.

Күмәкләштерү елларында авылда “Объединение” колхозы оештырыла (беренче рәисе – А.Н.Николаев). 1950 елда аңа Кызыл Юл, Кече Пәлчикәү, Самарсау торак пунктлары кушыла. 1959 елдан зурайтылган “Путь к коммунизму” колхозы составында (үзәк утары Югары Шепкә авылында), 1992 елда “Татарстан” колхозына үзгәртелә, 1997 елдан – “Шепкә” авыл хуҗалыгы товарлары җитештерү кооперативы, 2004 елдан – “Зәй” агрофирмасы бүлекчәсе составында.

1923 елда авылда “Алласызлар союзы” ячейкасы оештырыла, уку өе ачыла. Мәктәп була (башлангыч, 1935 елдан – җидееллык, беренче директоры − С.Н.Артемьев).

Авыл территориясендә һәм тирә-юнендә археология истәлекләре: Иске Пәлчикәү туктаулыгы (буралы курган культурасы), I һәм II Иске Пәлчикәү авыллыгы, вал һәм тирән канау калдыклары белән 3000 кв.м мәйданда Иске Пәлчикәү шәһәрчеге (барсы да – Имәнкискә культурасы).

1859 елда – 261 ир заты;
1870 елда – 669,
1897 елда – 603,
1913 елда – 804,
1920 елда – 901,
1926 елда – 642,
1938 елда – 615,
1949 елда – 462,
1958 елда – 346,
1970 елда – 218,
1979 елда – 113,
1989 елда – 60,
2002 елда – 60,
2010 елда – 58,
2017 елда – 41 кеше (руслар).