Биографиясе

1914 елның 18 марты, Лаеш өязе Хәерби авылы,  – 1943 елның 17 октябре. Беларусь Республикасы Витебск өлкәсенең Дубровно районы Түбән Тухиня авылы зиратында җирләнә. 

1934–1938 елларда Мәскәү консерваториясе каршындагы Татар опера студиясендә (Г.Литинский классы) укый.

Камера-инструменталь, камера-вокаль әсәрләр, татар халык җырлары эшкәртмәләре авторы.

Бөек Ватан сугышында катнаша. Белоруссияне азат итү өчен барган һәлак була.

Фәрит Яруллин - Ульяновск пехота училищесы курсанты

Иҗаты

Татар музыка сәнгате тарихына Ф.Яруллин милли балетка нигез салучы буларак килеп керә. Ул иҗат иткән беренче татар «Шүрәле» балеты (Г.Тукай әкияте буенча; Ә.Фәйзи, Л.Якобсон либреттосы) 1945 елда Татар опера һәм балет театры сәхнәсендә куела.

Балет илебездә һәм чит илләрдә киң танылу ала, татар музыка культурасының алтын фондын тәшкил итә.

Ф.Яруллин иҗаты татар милли балеты үсешенә билгеле бер йогынты ясый. Аның музыкасы мелодика һәм гармония өлкәсендә яңалыгы, музыка фикерләү масштабы, татар халык музыкасы традицияләренең гомумиләштерелүе, интонацион байлыгы һәм сәнгатьчәлеге белән аерылып тора.

Әсәрләре: Симфония (беренче кисәк), Кыллы квартет, Виолончель һәм фортепиано өчен соната, Фортепиано өчен сонатина һәм этюд; скрипка һәм фортепиано өчен пьесалар: «Иртәнге җыр», «Хыяллар», «Бию көе»; романслар: «Цыгане», «Не пой, красавица, при мне» (А.Пушкин шигырьләре); 20 дән артык җыр: «Егерменче елларда», «Очкычлар», «Комсомолка-партизанка» (Ә.Ерикәй шигырьләре).

Бүләкләре

ТАССРның Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты (1958, үлгәннән соң).

Фәрид Яруллин. Аваз булып кире кайтырмын. 2009

«Яңа Гасыр» телерадиокомпаниясе

Истәлеге

Казан музыка училищесе бинасына мемориаль такта куела.

Казанда бер урам аның исемен йөртә.

Әдәбият

Бахтиярова Ч.Н. Фарид Яруллин. Казань, 1960.

Алмазова А.А. Фарид Яруллин и татарский балет. Казань, 1987.

Композиторы Татарстана. М., 2009.

Галимуллина Г. Х., Насибуллина А. Б. Хәерби авылы тарихыннан сәхифәләр (Страницы истории села Кирби) (на татар. языке). Казань: Институт татарской энциклопедии и региноведения АН РТ, 2019.

Галимуллина Г.Х. Некоторые факты, связанные с местом рождения великого татарского композитора Фарида Яруллина // Научный Татарстан № 3. 2020. С. 20–24.